Staatssecretaris onderstreept belang moties Partij voor de Dieren en GroenLinks

Donderdag 3 februari 2022 was een bijzondere dag voor de aanpak van de plastic sigarettenfilter. Niet een, maar twee moties werden ingediend om de – in aantal – grootste vorm van plasticvervuiling te tackelen. Vivianne Heijnen, de nieuwe Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, liet tijdens haar eerste optreden in de ruimte ‘met de blauwe stoeltjes’ weten het belang van een effectieve aanpak van de plastic sigarettenfilter in te zien. ’s Avonds kwam Editie NL met een sterk item waarin zowel de gezondheidsschade door roken met filters, als de milieuvervuiling aan bod kwam.

Partij voor de Dieren en GroenLinks dienden beide een eigen motie in. De Staatssecretaris reageerde positief. Onze aanbevelingen aan de Nederlandse overheid lijken steeds meer draagvlak te krijgen. Wat zijn de volgende stappen in de Kamer? En wat kan de milieubeweging doen?

1. Motie voor een nationaal verbod op de plastic sigarettenfilter: ingediend door Eva van Esch (bekijk video), Kamerlid en woordvoerder voor de Partij voor de Dieren.

Reactie Staatssecretaris (bekijk video):

“Een motie van mevrouw Van Esch van Partij voor de Dieren, dat ging over een nationaal verbod op plastic in sigarettenfilters. Ik zou willen vragen om die motie aan te houden. Ik ben het met u eens dat we vanuit milieuperspectief kritisch moeten zijn over nut en noodzaak van de sigarettenfilter. En dat geldt zowel voor plastic als voor niet plastic sigarettenfilters. Maar een verbod op plastic in filters, of op filters in het algemeen, raakt aan zowel milieu als tabaksontmoedigingsbeleid en vraagt bovendien om een goede inhoudelijke en juridische onderbouwing. Daarom verzoek ik u de motie aan te houden tot het moment waarop ik met mijn collega van VWS daarover heb kunnen spreken. En dan zal ik uw Kamer vóór het mei reces daarover informeren.”

De reactie van Heijnen toont bereidheid om peukenvervuiling effectief aan te pakken. Het overleg met haar collega van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport zal gaan over de milieuvervuiling en voorál de gezondheidsaspecten van roken met en zonder filter. Esther Croes van het Trimbos Instituut legde gister in Editie NL duidelijk uit waarom roken met filter zelfs schadelijker kan zijn dan roken zonder filter. Wetenschappelijke onderbouwing daarvoor is ook in ons factsheet te vinden.

Het Plastic Peuken Collectief heeft ondertussen contact gehad met een beleidsmedewerker van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. We blijven de betrokken bewindspersonen en beleidsmedewerkers de komende tijd informeren over de nutteloosheid van de plastic sigarettenfilter. Hierbij zullen we optrekken met partijen uit het netwerk Nederland Rookvrij. De uitkomsten van het gesprek tussen beide Staatssecretarissen horen we vóór het meireces, dat op vrijdag 22 april begint. Heijnen vroeg de Partij voor de Dieren om de motie ondertussen ‘aan te houden’, dat betekent dat de motie op een ander moment weer ingebracht kan worden voor een stemmingsronde.

2. Motie voor een reductiedoelstelling van 70% plastic sigarettenfilters in het milieu in 2026 t.o.v. 2022: ingediend door Kauthar Bouchallikht (bekijk video), Kamerlid en woordvoerder voor GroenLinks – de motie werd mede ingediend door Kiki Hagen (D66) en Pieter Grinwis (CU).

Reactie Staatssecretaris (bekijk video):

“Ja, dat was een tweede motie van Groen Links over de omvang en opruimkosten van sigaretten in het zwerfafval, hoe we dat beter kunnen monitoren. Ik zou die motie graag ‘oordeel Kamer’ willen geven. Ik deel de zorg over het zwerfafval van sigaretten en ik zie het terugdringen van sigarettenpeuken in het zwerfafval ook als een belangrijke opgave. En ik ben zeker bereid te kijken wat we hier nog verder aan kunnen doen, in aanvulling op de UPV. Dus ik geef de motie graag ‘oordeel Kamer’.”

Ook hier toont de reactie van Heijnen bereidheid om peukenvervuiling effectief aan te pakken. En dat is nodig want het eerste concept voor de UPV-regeling (Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid) voor sigarettenfilters, die het ministerie eind 2021 openbaar maakte, is nog erg mager. De twee voornaamste redenen: het bevat geen reductiedoelstelling en er is totaal geen inzicht in de kosten die doorberekend zouden moeten worden aan de tabaksproducenten voor de – in aantal – grootste vorm van plasticvervuiling. Kortom: de regeling stimuleert geen schonere leefomgeving én lijkt een lachertje voor de industrie te gaan worden. Lees hier alles over in de beleidsaanbevelingen die we samen met vier andere milieuorganisaties met het ministerie deelden, onze zogeheten ‘zienswijze‘.

De stemming over deze motie vindt mogelijk plaats op dinsdag 8 februari. Het Plastic Peuken Collectief werkt hard om zoveel mogelijk Kamerleden van de juiste informatie te voorzien om een goed onderbouwd besluit te kunnen nemen.